Hoe de branche inspireren tot meer circulair ondernemen?

Kickstart voor Responsible Office Circulair met allereerste marktdialoog

Responsible Office wil groen ondernemen nog meer stimuleren in de branche en start daarom met een nieuw lerend netwerk: Responsible Office Circulair. Dat doen ze in samenwerking met Vlaanderen Circulair. Meer circulariteit wordt de nummer één uitdaging. Aan de hand van brainstormsessies, marktdialogen, bedrijfsbezoeken, workshops en leermomenten willen ze de branche inspireren. De kickstart ging door op donderdag 23/06 in de aula van Igepa Belux te Aalter. Met een marktdialoog werd de sprint naar meer circulariteit gestart.

RESPONSIBLE OFFICE-verdelers LANCEREN CIRCULAIRE INITIATIEVEN

Het eerste woord werd gegeven aan de Responsible Office-verdelers, want niemand anders dan deze pioniers met een groen hart kan de branche beter inspireren. Elk van de verdelers lanceerde een circulaire oplossing die meteen kan ingezet worden bij klanten.

119 kg minder kartonafval per klant

Zo levert verdeler Lumap vandaag al kantoormateriaal in leeggoedboxen die nadien geretourneerd kunnen worden. Dit alleen al zorgt bij Lumap voor ongeveer 119 kg minder kartonafval per jaar per klant. Totaalleverancier Dessauvage werkt met pakketten kantoorbenodigdheden die aan een bepaald tarief per maand aangeboden worden als een 'product as a service'. Bij defect of breuk keert het desbetreffende product terug naar Dessauvage voor herstel of upcycling/recycling.

 

 

Paint refill station

Groothandel Turbel komt met een initiatief dat net zo circulair is als het educatief is: het paint refill station. Dit station dient als opbergplaats voor basispigmenten verf die kinderen zelf kunnen mixen tot eender welke kleur. Een labelprinter in het toestel maakt een QR-code die gekleefd kan worden op de fles met verf zodat later exact dezelfde kleur opnieuw gegenereerd kan worden. Verdeler Cockaert komt dan weer met een schrijfstation 'fill and write' op de proppen. Enerzijds kunnen balpennen en stiften er gemakkelijk opnieuw gevuld worden en anderzijds kunnen gebruikers er opgebruikte markers en andere schrijfwaren kwijt in een retourbox. Die niet meer hervulbare en afgedankte schrijfwaren worden dan gerecycleerd en hergebruikt voor nieuwe schrijfwaren. Igepa geeft nieuw leven aan hun producten met het Circle P2P (Product to Product) plan. Gebruikte materialen halen zij op bij hun klanten om opnieuw te gebruiken waardoor de levensduur verlengd wordt. De ophaling van papier breidt Igepa nu nog meer uit. Ook andere materialen halen zijn op met als doel deze terug te bezorgen aan de producent om de grondstof te hergebruiken. Ook paletten worden teruggenomen voor hergebruik. Hierbij gaat Igepa partnerships aan met spelers die een toegevoegde waarde kunnen leveren aan hun circulariteitsverhaal.

 

Marktdialoog

Onder de vleugels van experte in circulaire innovatie Mieke Pieters (The Global Picture) werd de marktdialoog opgestart. Deelnemers uit alle hoeken van de branche namen deel: aankopers, regionale en lokale overheden, fabrikanten, verdelers, groothandels … Met 43 inschrijvingen was men tevreden over de opkomst. Nummer 1 op de agenda was het probleem van aanbestedingen.

Wat is het probleem met aanbestedingen?

Elke aanbesteding of prijsvraag voor school- en kantoorartikelen is anders, er is geen standaard die gebruikt kan worden door aankopers. Het vraagt dus heel wat werk en tijd, om nog niet te spreken van de investering, om een aanbesteding te maken door de aanbesteder en in te vullen door een verdeler, zeker voor lokale kmo's. Uit de praktijk weet Responsible Office dat de gemiddelde investering om te bepalen of een aanbieder aan een aanvraag mee gaat doen, ongeveer 20 werkuren is. Het aanbieden zelf loopt gemiddeld op tot zo'n 90 uur. Dat schrikt heel wat aanbieders af, waardoor er waardevolle ondernemingen van tussen vallen en de aanbesteder mogelijk te weinig aanbiedingen ontvangt.

Standaardiseren van aanbestedingen?

Het probleem wordt bevestigd door lokale kmo's die deelnemen aan de marktdialoog. "We moeten heel vaak de afweging maken tussen hoeveel tijd en energie in een aanbesteding gestopt moet worden en wat wij daar als onderneming uit kunnen halen, wat dus de kans op succes is.” Nog iemand haalt aan dat heel wat aanbestedingen nog achterhaalde info bevatten waardoor er nog meer tijd verloren geraakt. Heel wat mensen in de groep pleiten dan ook voor een modulaire en gestandaardiseerde aanbesteding voor onze branche die alle relevante info bevat zoals Carlo Bollen, lid van de Responsible Office commissie, aan het publiek presenteerde. Ook de aanwezige overheid ziet daar kansen in. Het probleem stelt zich in heel wat landen, en iemand haalt aan dat federaties in Frankrijk en Duitsland wel al tot een standaard zijn gekomen op basis van vragen uit de markt. België zou dit kunnen kopiëren en aanpassen aan de lokale noden. Wel is het nodig om deze standaard steeds bij te werken om innovatie kans te geven.

Ligt de lat te hoog?

Nog iemand haalt aan dat de verwachtingen in een aanbesteding vaak heel hoog liggen waardoor niet iedereen zelfs nog kans maakt om deel te nemen. Soms zelfs zo hoog, dat er producten gevraagd worden die niet eens bestaan. Els Verwimp, experte duurzame overheidsopdrachten bij de Vlaamse overheid, weerlegt dit met het feit dat de lat ergens gelegd moet worden. Anders loopt de overheid het risico aan te kopen van bedrijven die niet eens duurzaam te werk gaan. Dat die lat niet altijd juist is, geeft ze wel toe. Daarom dat de overheid met de branche wil samenzitten, om dergelijke problemen te begrijpen en er een oplossing voor te zoeken. Leveranciers halen ook aan dat ze best al ver staan met duurzaam produceren, maar vragen ook wel wat tijd voor de industrie. Rome werd nu eenmaal niet in één dag gebouwd.

Het is natuurlijk een bakerpraatje als men zegt dat vullingen voor kogelpennen even duur zijn als een nieuwe pen. Je vergelijkt dan een hete luchtballon met een ballon voor kinderen. Het zijn allebei ballonnen maar daar houdt de vergelijking op.

Waarom hervullen we minder dan vroeger?

Eind vorige eeuw hervulden we zo goed als alle balpennen. Vullingen voor pennen, stiften, fluormarkers zijn nu nog steeds ruim beschikbaar. Toch is de verhouding te hervullen product / hervulling maar 2%. Dat moet minstens naar 50% en later naar 100%. Gadget pennen zijn zo goedkoop omdat er inferieure materialen en onderdelen in worden gebruikt. Zo is bijvoorbeeld de inkt die in de pen zit goed voor 0,5 km schrijven terwijl dat met een normale pen en hervulling vaak meer dan 15 km is. Als we degelijke pennen gaan gebruiken en die gaan hervullen komen we heel wat dichter bij een circulaire oplossing. Je gooit je koffiemachine immers ook niet weg als de koffie op is. Om te voorkomen dat een hervulbare pen zonder te hervullen toch in de vuilbak belandt is er communicatie en sensibilisering nodig. Hier moet een mind shift gecreëerd worden, haalt iemand aan. Zoals de overheid campagnes tegen gsm-gebruik achter het stuur plaatst langs de autostrade, zouden er op de werkvloer eveneens billboards te vinden moeten zijn rond hervulbare producten en het belang ervan. Het nut van sensibilisering wordt enigszins in twijfel getrokken maar met de nodige communicatie gebeuren er al toch zeker minder ongevallen door gsm gebruik achter het stuur dan zonder enige communicatie. Daarom komt ROC met een motivatiefilmpje om te hervullen.

2 oorzaken

Waarom we minder hervullen dan we zouden kunnen is een zaak van gewoonte, een goede gewoonte. We zullen ons sowieso moeten aanpassen, éénmalige plastiek gaat er uit. Dubbele verpakkingen worden verboden. Circulariteit is geen marketingkreet of een geitenwollensokkenoptie. Het moet en het staat in de nieuwe wet en zelfs dat is niet de belangrijkste reden om circulair te worden. Continuiteit en toegang tot voldoende grondstoffen om te blijven produceren en groeien en minder afhankelijk te worden van anderen wereldmachten is dat wel. Wie binnen een aantal maanden niet begonnen is aan circulariteit moet voor de continuiteit van zijn onderneming vrezen. Laat je daarom begeleiden door het lerend netwerk van ROC.

 

Stof tot nadenken

De marktdialoog gaf stof tot nadenken. Els Verwimp sloot de namiddag af met een oproep om vaker samen te zitten zodat er sneller oplossingen gevonden kunnen worden. Responsible Office plant dit jaar nog meer marktdialogen, maar ook workshops, brainstorm bootcamps circulariteit met fabrikanten en verdelers, bedrijfsbezoeken en nog veel meer staan gepland. Wenst u op de hoogte te blijven van activiteiten in de toekomst? Dan kan u zich vrijblijvend aanmelden via https://forms.gle/bKSaFXZSCMu6LYeY7.